اثر اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک بر ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آهار (.zinnia elegans l) تحت تنش شوری

به منظور بررسی اثر اسید آسکوربیک (asa) و اسید سالیسیلیک (sa) در کاهش خسارت شوری، پژوهشی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان بر روی گیاه آهار رقم ?دریملند? در سال 1393 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار صورت گرفت. فاکتور a شامل شوری در چهار سطح (صفر، 30، 60 و 90 میلی مولار کلریدسدیم) و فاکتور b شامل اسید در سه سطح (آب به عنوان شاهد، اسید آسکوربیک یک میلی مولار و اسید سالیسیلیک یک میلی مولار) بود. بذور گیاه مورد مطالعه به صورت مستقیم در گلدان های حاوی ماسه، خاک زراعی و کود حیوانی (به نسبت 2: 1: 1) کاشت شد. پس از استقرار گیاهان تیمار شوری توسط کلریدسدیم از طریق آب آبیاری و تیمار اسید به صورت هفتگی از طریق محلول پاشی برگی اعمال گردید. نتایج نشان داد با افزایش میزان شوری ویژگی های رشد و گلدهی گیاه ازجمله ارتفاع گیاه، قطر ساقه، سطح برگ، وزن تر و خشک بوته، قطر گل و عمر گل روی بوته گیاه کاهش یافت. همچنین افزایش شوری باعث کاهش میزان کلروفیل و کاروتنوئید و افزایش نشت الکترولیت، مالون دی آلدئید، پرولین و فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات-پراکسیداز شد. با کاربرد asa و sa ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه بهبود یافتند. به طوری که بیشترین میزان پرولین، کاتالاز و پراکسیداز در ترکیب تیماری شوریmm 90 و کاربرد sa و بیشترین فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در ترکیب تیماری شوریmm 90 و کاربرد asa مشاهده شد. کاربرد sa و asa در بالاترین سطح شوری (mm 90) هر دو تقریباً به یک اندازه نشت الکترولیت و پراکسیداسیون لیپیدی غشاء را به ترتیب 51 و 67 درصد نسبت به شاهد کاهش دادند. در شوری mm 90 کاربرد sa طول ریشه، عمر گل و سطح برگ را به ترتیب به بیش از دو، سه و چهار برابر نسبت به شاهد افزایش داد. همچنین asa در همین سطح شوری وزن تر ساقه و وزن خشک برگ را به بیش از سه و چهار برابر نسبت به شاهد افزایش داد. کاربرد asa و sa حتی در شرایط بدون تنش شوری نیز موثر واقع شد. به طوری که کاربرد sa قطر ساقه، سطح برگ، طول ریشه، عمر گل، فعالیت کاتالاز و تجمع پرولین را به ترتیب 52/24، 30/16، 59/28، 77/21، 3/100 و 5/85 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد. با کاربرد asa نیز ارتفاع ساقه، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، وزن تر ساقه و وزن خشک ساقه به ترتیب 73/8 ، 98/24، 16/24، 77/11 و 64/32 درصد در مقایسه با شاهد افزایش یافت.